Wystawa – WiADAMości ASP – Adam Wsiołkowski
20 lutego 2015
w Galerii Jednej Książki
otwarto wystawę:
Adam Wsiołkowski
“WiADAMości ASP”
Rektor Akademii jest wydawcą i naczelnym redaktorem ukazujących się od 18 lat ,,Wiadomości ASP” i jako taki, tradycyjnie zamieszcza na pierwszej stronie krótki ,,wstępniak” zatytułowany ,,Z narożnika I piętra” – czyli widziane z gabinetu rektorskiego, usytuowanego tamże. Kiedy więc w 2008 roku zostałem wybrany na to stanowisko obowiązek ów spadł na mnie. W przeciwieństwie jednak do mojego poprzednika na urzędzie, jak również do mego następcy, nie mam lekkiego pióra i za pisaniem nie przepadam. Rzeczona rubryka zajmuje na stronie lewą szpaltę (wydłużony pionowy prostokąt) – wpadłem więc na chytry pomysł, aby jej górną część wypełniać rysunkami. Jak pomyślałem, tak zrobiłem i przez cztery lata swej kadencji wykonałem ich kilkanaście – bardziej lub mniej związanych z tematem mego felietonika; ukazały się w numerach 45 – 59. Jak więc widać, geneza owych winietek tkwi – jakkolwiek niepedagogicznie brzmi to w ustach belfra – w moim lenistwie/wygodnictwie. Z drugiej jednak strony, podobno większość wynalazków w historii ludzkości powstała z tego właśnie powodu..
Adam Wsiołkowski
Felieton wstępny rektora
Wystawa pokazuje rysunki Adama Wsiołkowskiego, ilustrujące jego felietony wstępne w uczelnianym periodyku „Wiadomości ASP”, w okresie kadencji rektorskiej (2008-2012). Prezentacja oryginalnych rysunków połączona została z ekspozycją finalnej postaci rubryki w kilkunastu numerach pisma. Zwornikiem pomiędzy dwoma członami ekspozycji uczynił artysta malarz projekt jednej z okładek kwartalnika, sygnalizując w ten sposób swoje zainteresowania także i tą dziedziną twórczości. Powód zamieszczania rysunków obok tekstu, będący przedmiotem osobnego komentarza autorskiego, dotyka – nie po raz pierwszy w Galerii Jednej Książki – tematu roli rysunku, jako równoprawnego ze słowem narzędzia ekspresji artystycznej. A cała wystawa w oczywisty sposób kieruje uwagę w stronę samego pisma, zwłaszcza w kontekście przeobrażeń, jakim w ostatnich latach podlega. Dzisiejsze „Wiadomości ASP” zupełnie nie przypominają skromnego biuletynu informacyjnego, który po raz pierwszy ukazał się w grudniu 1996 roku. Niniejsza refleksja nie pretenduje bynajmniej do opisania przemian i rozwoju pisma – to temat na duży problemowy artykuł. Kształt obecnej wystawy może być natomiast okazją do spojrzenia na formułę jednej, jakże charakterystycznej i ważnej rubryki: felietonu wstępnego rektora jako redaktora naczelnego.
Felieton, jedna z najpopularniejszych form publicystycznej wypowiedzi, narodził się we Francji wraz z dziewiętnastowiecznym rozkwitem prasy. Nazwa ma też rodowód francuski: słowo feuille oznacza liść. Początkowo mianem felietonu określano lżejszy, mniej poważny od całości, luźny dodatek do czasopisma; z czasem stał się on jego stałą, lecz wyraźnie wyodrębnioną, także graficznie, częścią. Najważniejszą cechą felietonu, jego swoistym wyznacznikiem rodzajowym – zwłaszcza w epoce gwałtownego rozwoju nowych mediów – pozostał do dzisiaj subiektywizm wypowiedzi, podkreślenie osobistego stosunku autora do przekazywanych treści.
Felieton wstępny, stała rubryka czasopisma, będąca wykładnią linii programowej wydawnictwa, zapowiadająca i jednocześnie komentująca oddawany w ręce czytelnika nowy numer, poddana jest oczywistym wymogom związanym z funkcją pełnioną przez autora. Może jednak, co dobrze widać na przykładzie „Wiadomości ASP”, zachować niezależność jednostkowego spojrzenia i swobodę artystycznego wyrazu. Krótkie spojrzenie wstecz na kształt rubryki wstępnej w piśmie Akademii pokazuje cechy wspólne dla każdej z kadencji rektorskich, uwidaczniając zarazem odmienne osobowości artystyczne kolejnych redaktorów naczelnych, profesorów: Stanisława Rodzińskiego, Jana Pamuły, Adama Wsiołkowskiego i obecnie Stanisława Tabisza.
Począwszy od drugiego numeru „Wiadomości”, Słowo od Rektora z numeru pierwszego przekształcone zostało w regularny felieton wstępny, zajmujący jedną z dwóch kolumn na drugiej stronie pisma. Kształt graficzny rubryki podkreślał nadany stały tytuł Widziane z narożnika I piętra oraz winietka w postaci miniatury fotografii, przedstawiającej narożną część głównego gmachu Akademii od strony skrzyżowania ul. Basztowej z pl. Matejki. Dużą fotografię słynnego narożnika I piętra, mieszczącego gabinet rektora, pokazano uprzednio na okładce pierwszego numeru. W takiej formie lub z niewielkimi zmianami felieton wstępny publikowany był na łamach ponad czterdziestu numerów kwartalnika, niemal do końca roku 2008. Pismo systematycznie zwiększało objętość, zmieniało zakres treściowy, rozszerzało krąg adresatów – aż wreszcie numer 48 z grudnia 2009 ukazał się w zupełnie nowym kształcie graficznym.
Felieton wstępny rektora pozostawiono w odmienionych „Wiadomościach ASP” na dawnym miejscu, pod dotychczasowym, nieznacznie tylko skróconym, tytułem Z narożnika I piętra. Zrezygnowano z fotograficznej winietki. Ówczesny gospodarz rubryki dokonał jednak istotnej zmiany już w przestrzeni przeznaczonej na własną wypowiedź: sporą jej część zaczął wypełniać rysunkami, pozostawiając mniej miejsca na sam tekst. Skrótowa syntetyczna forma rysunków, dobrze korespondująca z oszczędnym przekazem słownym, nadała felietonowi rektorskiemu Adama Wsiołkowskiego nowy, indywidualny charakter.
Jadwiga Wielgut-Walczak
