Historia

Exlibrys

Najstarsza i największa z bibliotek polskich szkół artystycznych, jaką jest Biblioteka Główna ASP w Krakowie, ma złożoną historię, na którą składają się dzieje bibliotek powstałej w 1818 r. Akademii Sztuk Pięknych, początkowo działającej w ramach Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz założonego w 1868 r.  Muzeum Techniczno-Przemysłowego w Krakowie. Po klęsce powstania listopadowego w ramach restrykcji  Akademię odłączono od Uniwersytetu i w 1833 r. wcielono jako Szkołę rysunku i Malarstwa do Instytutu Technicznego w Krakowie, w którego strukturze pozostawała przez 40 lat. Zorganizowanie własnej biblioteki wiąże się powstaniem w 1873 roku samodzielnej Szkoły Sztuk Pięknych (SSP)  i nominacją na jej dyrektora Jana Matejki, który nie tylko pozyskiwał pomoce dydaktyczne, ryciny oraz książki, ale zlecał pedagogom ich pisanie. Od 1877 r. niewielką początkowo bibliotekę prowadził Marian Gorzkowski, sekretarz szkoły, działała ona już przed wprowadzeniem się do nowego budynku przy obecnym placu Jana Matejki w 1879 r. Z biegiem lat zbiory biblioteki powiększały się, następcą Gorzkowskiego został Jan Hopliński, który od 1912 r. zajmował się nią jako student i wolontariusz, od 1920 r. i  po wojnie do 1950 r. był bibliotekarzem i kustoszem zbiorów. Za czasów Hoplińskiego biblioteka gromadząc  nie tylko książki, ale i dzieła sztuki nosiła nazwę Biblioteka i Galeria ASP w Krakowie. w 1952 r. pozyskano dużą i nowoczesną bibliotekę ze słoneczną czytelnią i kilkudziesięciotysięcznym specjalistycznym  księgozbiorem z dziedziny sztuki oraz sztuk stosowanych, zbiorami graficznymi, a także  częściowo budynek przy ul. Smoleńsk 9, po zlikwidowanym w 1950 r.  Muzeum Techniczno-Przemysłowym w Krakowie. Dawna biblioteka Muzeum Techniczno- Przemysłowego jako większa i nowocześniejsza stała się w 1954 r. Biblioteką Główną ASP w Krakowie. Założycielem Muzeum Techniczno-Przemysłowego  w 1868 r. był dr Adrian Baraniecki, który po klęsce powstania styczniowego 1863 r. będąc na emigracji zapoznał się  z ideami Johna ruskina, Arts & Crafts Movement oraz powstającymi w Europie wtedy licznie muzeami techniczno-przemysłowymi. Zebrane eksponaty oraz kilkutysięczny księgozbiór przekazał Krakowowi, który cieszył się największymi polityczno-kulturalnymi swobodami pośród innych zaborów. Muzeum wraz     z biblioteką początkowo mieściło się w wynajętych pomieszczeniach w klasztorze o.o. Franciszkanów, własną  siedzibę wybudowano w latach 1909-1913 według projektu Tadeusza Stryjeńskiego, Franciszka Mączyńskiego oraz Józefa Czajkowskiego. Biblioteka znajdująca się na pierwszym piętrze wczesnomodernistycznego budynku, wyposażona została przez projektantów z Warsztatów Krakowskich, meble w czytelni służące do tej pory zaprojektował Karol Homolacs. Kazimierz Witkiewicz, który kierował biblioteką jeszcze za czasów Muzeum Techniczno-Przemysłowego, później w latach 1952-63 był też pierwszym dyrektorem Biblioteki Głównej ASP  w Krakowie. Na jej rozwój kładziony był przede wszystkim  nacisk,  dawna biblioteka Szkoły Sztuk Pięknych, później ASP w Krakowie stała się Biblioteką Wydziałową Malarstwa i rzeźby ASP w Krakowie, działały również inne biblioteki wydziałowe. w roku akademickim 2013/14 do Biblioteki Głównej przeniesiono zbiory Biblioteki Wydziałowej Malarstwa i rzeźby, ją samą zlikwidowano. Poza niezwykle bogatym księgozbiorem, na który składają książki i czasopisma gromadzone przez dwa wieki, zbiory graficzne  pomieszczone są w Gabinecie rycin oraz Gabinecie Plakatów.    

DYREKTORZY BIBLIOTEKI GŁÓWNEJ ASP :

Kazimierz Witkiewicz 1952-1963
Julia Strachowa 1963-1968
Anna Pankowicz 1968-1985
Elżbieta Warchałowska 1985-2001
Anna Szpor-Węglarska 2001-2002
Jadwiga Wielgut-Walczak 2002-2022
Sławomir Sobczyk 2022-

Scroll to Top