Wystawa – WSPOMINAJĄC JUBILEUSZ
W piątek 6 grudnia 2019 w Galerii Jednej Książki
w Bibliotece Głównej ASP otwarto wystawę
WSPOMINAJĄC JUBILEUSZ.
Wystawa, objęta patronatem Jego Magnificencji Rektora ASP w Krakowie Prof. Stanisława Tabisza,
podsumowuje program obchodów Jubileuszu 200-lecia
Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
WSPOMINAJĄC JUBILEUSZ…
Otwierając 3 października 2019 roku 202 rok akademicki w Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie powiedziałem, że jubileusz 200-lecia krakowskiej ASP to już historia… Tak… Rozpoczęliśmy pierwsze lata trzeciego stulecia historii naszej uczelni, której dorobek edukacyjny i artystyczny jest nieporównywalny do innych tego typu uczelni w Polsce. Powstała w 1818 roku, w ramach Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademia kształcąca artystów sztuk pięknych (plastycznych) jest wyższą uczelnią publiczną, której wpływ oraz emanacja na polską kulturę i sztukę są przeogromne i bezcenne! Patron naszej Akademii, Jan Matejko, jest w powszechnej świadomości Polaków postacią niezwykłą, zwłaszcza ze względu na historyczny i patriotyczny charakter swojej malarskiej twórczości. Jego uczniowie, to plejada znakomitych artystów pomnażających dorobek arcydzieł sztuki polskiej najwyższej próby. Absolwenci krakowskiej ASP, na przestrzeni już ponad 200 lat działalności uczelni, to wybitne osobowości minionych epok jak i czasów współczesnych, zarówno w zakresie sztuk pięknych, projektowych, konserwacji zabytków, jak też reżyserii filmowej i teatralnej oraz scenografii…
Podsumowując jubileusz 200-lecia ASP w Krakowie chciałbym podkreślić oraz uzmysłowić społeczności Akademii zrealizowanie bardzo bogatego programu obchodów jubileuszu, który rozłożony na lata 2017-2019 przyniósł wiele okolicznościowych imprez i spotkań oraz wystaw i wydawnictw związanych z jubileuszem. Niniejsza wystawa pod tytułem „Wspominając Jubileusz…” oraz wydawnictwo, które jest skrupulatnym spisem wszelkiego rodzaju aktywności pedagogów, pracowników i studentów Akademii – powstały dzięki zaangażowaniu pracowników Biblioteki Głównej ASP w Krakowie oraz dyrektor Jadwigi Wielgut-Walczak. Serdecznie im za to dziękuję! Patrząc w przyszłość, zatrzymajmy się jeszcze na moment i powspominajmy ten szczególny i wyjątkowy okres jubileuszowych obchodów, który przypadł akurat na moment końca drugiej dekady XXI wieku. Mieliśmy szczęście, że to właśnie my w tym czasie, w naszym czasie, świętowaliśmy świetność oraz bogaty dorobek edukacyjny i artystyczny naszej Akademii. Wszystkim, którzy przyczynili się do tego „świętowania”, pracownikom uczelni, studentom, mecenasom, instytucjom współpracującym, składam gorące podziękowanie i wyrazy szacunku za to, że mogliśmy wspólnie, uroczyście i w wyjątkowy sposób przeżyć ten doniosły czas jubileuszu krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, która jest, jak głosiło hasło jubileuszu: AKADEMIĄ WIELKICH ARTYSTÓW!!!
Prof. Stanisław Tabisz
Rektor Akademii Sztuk Pięknych
im. Jana Matejki w Krakowie
Kraków, 24 października 2019
Wokół pamięci
Wystawa Wspominając jubileusz…, podsumowująca program obchodów 200-lecia Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, kieruje uwagę w stronę pamięci. Przede wszystkim pamięci jako fundamentu naszej tożsamości, warunku świadomego istnienia, budulca twórczych działań. Pielęgnowanie dziedzictwa narodowego, społecznego, zawodowego czy rodzinnego nie traci we współczesnym świecie na wartości. Przeciwnie, stale obserwujemy, że poczucie znaczenia pamięci, zarówno tej instytucjonalnej, jak i osobistej, indywidualnej, upowszechnia się i wzrasta. Równocześnie jednak obecna łatwość technologiczna rejestrowania dosłownie wszystkiego, zaczyna coraz wyraźniej przypominać o znanej konieczności selekcji gromadzonych informacji. Ich nadmiar uniemożliwia zapamiętywanie, rodzi znużenie, utwierdza w złudnym przekonaniu o natychmiastowej dostępności całej wiedzy, we wszelkich możliwych konfiguracjach – odsuwając w ten sposób od wysiłku czynnego wpływania na kształt pamięci, usprawiedliwiając zaniechanie. Tymczasem podejmowanie prób konstruowania czytelnego, skierowanego w przyszłość przekazu, niesie w sobie pierwiastek twórczy, inspirujący. Sztuka budowania pamięci jest w gruncie rzeczy uprawianiem sztuki wyboru: kształtowaniem umiejętności oceny, wartościowania, a następnie świadomym pomijaniem zdarzeń i zjawisk mniej znaczących. Jednym z największych paradoksów pamięci jest jej związek z nieuchronnością zapominania.
Co sprawia, że książka od tylu wieków nie przestaje być symbolem trwania i skuteczną sojuszniczką pamięci? W czym kryje się jej atrakcyjność także i dzisiaj, w dobie obecności konkurencyjnych, wydawałoby się, nowych mediów – skoro nadal sięgamy do tej wypróbowanej formy, kierowani potrzebą zatrzymania mijających chwil lub nawiązania dialogu z przeszłością? Czy tajemnica tkwi w możliwości wzajemnego kontaktu pomiędzy nadawcą a odbiorcą? W czym jeszcze? Zebranym w określonym porządku stronicom i kartom udaje się odwzorowywać stały upływ czasu, ciągłe nakładanie się teraźniejszości na przeszłość, dając przy tym w każdej chwili szansę powrotu, zatrzymania się lub szybszego zakończenia. Książka w wyjątkowy sposób uruchamia porozumienie pomiędzy słowem i obrazem – potencjał ten wydaje się być, jak dotąd, niewyczerpany. Jakże często staje się dziełem sztuki, zachwycającym harmonią treści i formy.
Wśród zebranych na wystawę wydawnictw tylko pewna ich część, z monumentalną monografią Akademii na czele, zaplanowana została z myślą o upamiętnieniu Jubileuszu 200-lecia i wprowadzona do programu tworzonego na początku roku 2016. Natomiast pozostała, zdecydowana większość stanowi „po prostu” dorobek Wydawnictwa ASP z lat 2017-2019, czyli świadectwo „zwykłej” działalności Uczelni w tym okresie. To katalogi wystaw pedagogów i studentów, efekty realizacji projektów badawczych i artystycznych, monografie twórców, wspomnienia, wreszcie stałe wydawnictwa periodyczne. Zbiór ten daje cenny obraz Akademii współczesnej (także stopniowo odchodzący w przeszłość), niejako dla przeciwwagi do przywoływanej pamięci historycznej.
Motywem przewodnim jubileuszowych wystaw zorganizowanych w Galerii Jednej Książki było hasło SZTUKA PIĘKNEGO OPOWIADANIA O SZTUCE. W roku 2018 mieliśmy okazję zobaczyć, w jaki sposób opowiada o sztuce fotografia (Piotr Witosławski. Opowieść o książce), a jak może to czynić codzienna relacja prasowa (Jolanta Antecka. Kronika życia artystycznego Krakowa). W zamierzeniach, niestety niezrealizowanych z powodu remontu budynku, były jeszcze inne rodzaje opowieści („Sztuki Piękne 1925-1934” oraz Artyści krakowskiej ASP o sztuce). Dzięki obecnej wystawie, cykl pokazów SZTUKA PIĘKNEGO OPOWIADANIA O SZTUCE wzbogacił się o ważne podsumowanie. Wielogłosowa opowieść o sztuce ukryta jest tym razem na dwóch półkach z pamięcią…
Jadwiga Wielgut-Walczak
Dyrektor Biblioteki Głównej ASP w Krakowie
Kurator Galerii Jednej Książki